Το τέλος του τραπεζικού πάρτι

Τετάρτη, 21 Ιούλιος 2010 00:43

Άδοξο τέλος έχει το πρόσκαιρο τραπεζικό «πάρτι» που επιχειρήθηκε να στηθεί στο Χρηματιστήριο, από όσους έτρεφαν προσδοκίες για καταιγισμό deal στον τραπεζικό κλάδο, που θα έφερναν την πολυπόθητη βελτίωση των αποτιμήσεων. Η οδυνηρή πραγματικότητα είναι, ότι οι εντυπωσιακές προσφορές, οι φήμες, τα σενάρια και οι καθημερινές θετικές δηλώσεις από το υπουργείο Οικονομικών και την Τράπεζα της Ελλάδος δεν λύνουν ως δια μαγείας τα τα τεράστια προβλήματα του συστήματος, που θα λυθούν οριστικά μόνο αν βρεθούν νέα κεφάλαια από ιδιωτικές πηγές.

Το πάρτι των τραπεζικών μετοχών τελείωσε οριστικά και οδυνηρά με τη χθεσινή «βουτιά», που παρέσυρε τον Γενικό Δείκτη σε απώλειες σχεδόν 3%. Όπως αναφέρουν χρηματιστηριακοί αναλυτές, η χθεσινή ημέρα πρόσφερε ένα «τοξικό» κοκτέιλ διαψεύσεων σε όσους ήλπιζαν σε άμεσες και θεαματικές ανακατατάξεις στον τραπεζικό κλάδο:

Η Κομισιόν «πάγωσε» οριστικά κάθε προσδοκία για μεγάλες εξαγορές από τις κορυφαίες ελληνικές τράπεζες, με την αυστηρή επιστολή της προς τον υπουργό Οικονομικών, Γ. Παπακωνσταντίνου, με την οποία ζήτησε αναλυτική ενημέρωση για την προσφορά της Πειραιώς για την ΑΤΕ και το Τ.Τ. Ζήτησε, επίσης, να πληροφορηθεί πώς μπορεί να είναι συμβατές αυτές οι προσφορές από μια τράπεζα που έχει λάβει σημαντικές κρατικές ενισχύσεις με το κοινοτικό δίκαιο και την απόφαση 560/2008 της Κομισιόν, που απαγορεύει επιθετικές επεκτατικές πολιτικές σε όσες τράπεζες βρίσκονται σε πρόγραμμα κρατικής υποστήριξης. Προφανές είναι, μετά την παρέμβαση αυτή, ότι όλες οι μεγάλες τράπεζες, που έχουν ενισχυθεί με τεράστια ποσά από το Δημόσιο, θα κινήσουν το ενδιαφέρον της Κομισιόν, αν επιχειρήσουν κάποια επιθετική κίνηση. «Μετά το χθεσινό γράμμα από τις Βρυξέλλες, κάθε σκέψη για επιθετικές κινήσεις από τις ελληνικές τράπεζες ξεχνιέται οριστικά», τονίζουν χρηματιστηριακοί αναλυτές.

Η Τράπεζα της Ελλάδος έδωσε στη δημοσιότητα τη λογιστική της κατάσταση του Ιουνίου, που δείχνει, ότι οι ελληνικές τράπεζες όχι μόνο δεν μείωσαν την εξάρτησή τους από το δανεισμό της ΕΚΤ, αλλά βρέθηκαν στο τέλος Ιουνίου με αυξημένες πιστώσεις από την κεντρική τράπεζα. Μάλιστα, είναι τέτοιο το «κούρεμα» των καλυμμάτων των ελληνικών τραπεζών, ώστε χρειάσθηκαν νέα καλύμματα ύψους 8 δις. ευρώ (σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται για τίτλους που εκδόθηκαν με κρατική εγγύηση) για να αντλήσουν οι τράπεζες λιγότερα από 5 δις. ευρώ. Από τη λογιστική κατάσταση φαίνεται, ότι τα ανοίγματα στην ΕΚΤ αυξήθηκαν από σχεδόν 90 δις. ευρώ τον Ιούνιο σε 94 δις. ευρώ, ενώ αντίστοιχα τα καλύμματα αυξήθηκαν από 122 σε 130 δις. ευρώ. Είναι αποθαρρυντικό το γεγονός, ότι για να συνεχίζουν ομαλά τη λειτουργία τους, οι τράπεζες έχουν δεσμεύσει στην ΕΚΤ σχεδόν το ένα τέταρτο του συνολικού τους ενεργητικού, σε μια από τις εντυπωσιακότερες διασώσεις ενός τραπεζικού συστήματος από την κεντρική τράπεζα που έχουν καταγραφεί στην ιστορία.

Οι προσδοκίες, ότι από την Παρασκευή, με τη δημοσιοποίηση θετικών αποτελεσμάτων των stress test, θα αρχίσει να αποκαθίσταται η εμπιστοσύνη στις ελληνικές τράπεζες, έχουν ήδη διαψευσθεί, τουλάχιστον στα μάτια των ξένων θεσμικών επενδυτών, που παρακολουθούν με μεγάλη προσοχή τις ευρωπαϊκές εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα. Είναι τέτοια η δυσπιστία για την ποιότητα και τη σοβαρότητα αυτών των ελέγχων, που σε χθεσινό τηλεγράφημα του Reuters εκφράζονταν από αναλυτές ανησυχίες, ότι δεν θα εφαρμοσθούν καν με ομοιομορφία οι κατευθυντήριες οδηγίες για τους ελέγχους σε όλες τις χώρες και για όλες τις τράπεζες. Με άλλα λόγια, οι αναλυτές δεν έχουν πεισθεί καν, ότι οι εποπτικές αρχές κάθε χώρας θα αποφύγουν τον πειρασμό να «νοθεύσουν» τα τεστ, για να εξαχθούν τα επιθυμητά σε κάθε περίπτωση αποτελέσματα. Έτσι, οι αισιόδοξες εκτιμήσεις που εκφράσθηκαν τις τελευταίες ημέρες για τα αποτελέσματα των ελέγχων στις ελληνικές τράπεζες από το υπ. Οικονομικών και την Τράπεζα της Ελλάδος ελάχιστους πείθουν πλέον ότι έχουν οποιαδήποτε πραγματική αξία.

Με αυτά τα δεδομένα, στους επενδυτές γίνεται σαφές πλέον, ότι το τραπεζικό σύστημα της χώρας περνάει μια μεγάλη περιπέτεια, που δεν δικαιολογεί ούτε… χιλιοστό ανόδου των αποτιμήσεων, αλλά φαίνεται να απαιτεί σημαντικά ποσά νέων κεφαλαίων από τους μετόχους για να αποκατασταθεί η στοιχειώδης ισορροπία του συστήματος. «Αυτή τη φορά το πρόβλημα δεν λύνεται με ταχυδακτυλουργικά deal και εντυπωσιακές κινήσεις. Χρειάζονται πραγματικά νέα κεφάλαια και πρέπει να τοποθετηθούν το συντομότερο στο σύστημα», τονίζουν αναλυτές.

Το πραγματικό πρόβλημα, λοιπόν, είναι ότι τα περιθώρια για τους μεγαλομετόχους των τραπεζών στην πραγματικότητα έχουν εξαντληθεί. Αν παραμείνουν και το φθινόπωρο επιφυλακτικοί ή αρνητικοί στην προοπτική τοποθέτησης νέων κεφαλαίων, επειδή φοβούνται ότι θα χαθούν στη «μαύρη τρύπα» του τραπεζικού συστήματος, η μόνη προοπτική για τη σταθεροποίηση των τραπεζών θα είναι η επώδυνη λύση της προσφυγής στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Λύση, που μόνο ως ευνοϊκή για τους επενδυτές του ΧΑ δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί…